Logo Dico Logo FMSH Logo CNAM Logo Inalco

Tiẓilt

De Wiktionnaire-SHS
Aller à :navigation, rechercher


Indications grammaticales (am)

Catégorie lexicale nom
Genre Féminin


Définition (am) 1.

Auteur(s) Nadia Kaaouas, Daoud Knioui, Sabrina Mazigh
La(es) discipline(s) Philosophie
La(es) source(s) Le Grand Dictionnaire de Philosophie (Edition Larousse, 2003, Version Numérique)
Définition iga urmmus «tiẓilt» am «tiẓiṛt», ur d tin thuski (tihusay, aɣudu, tiḥli, aẓli, uzuɣ, afulki) nit, maca tin ibḍi ukṛiẓ nna iɣaln is izmr ad istl tiḥli d tnnsrft s mnẓiwt.

g usati amatay, da ittwẓṛa urmmus-ad awd zun d « tussna n isbdadn d imnzayn nna xef iskutta ustal (ilɣ) n thusay am win tnnsrft, g tẓuṛi am g ugama. iḍṛ urmmus-ad g wammas n tasut tis tam d mraw (XVIII) adɣar n uynna mi nettini tizwiri «tamdyazt».»

Traduction(s) Français Esthétique
Traduction(s) Arabe فلسفة الجمال, جماليات


Définition (am) 2.

Auteur(s) Nadia Kaaouas, Daoud Knioui, Sabrina Mazigh
La(es) discipline(s) Philosophie
Définition tiẓilt nɣ aynna mi nttlaɣa s umussu amdyaz, iga t ɣur blaṭun (Platon) ula ɣur arisṭuṭ (Aristote) yan wanaw n tḍfṛt, ur d asnflul. s uwnni yaḍn, iga t uskkir n usnflul n yan igi n tẓuṛi nɣ usuɣ d ikkan aynna mi nttini «taḍfṛt».

Taḍfṛt-ad tga ɣur blaṭun ula ɣur ariṣṭuṭ am yan uskan (asnɛt) n yan wusuɣ (afulki, aɣudu, tuṣbḥnt) armsan. g tgdudant, iml Platon is ur tga tẓuṛi s umata xes amm waman n marur d tḍfṛt n imẓṛi ( taḍfṛt-ad da tettwrmas bla tskrt yat tunɣilt i uynna igan analaw, zun d talɣiwin). altu iskutta xef umdya n usmzazal n kraḍ talɣiwin n wussutn, mara ad ifk yan usfru : g tizwiri, talɣa tagamant nna ittwfkan i wakuc, iddɣ iga amsnflul. sakkin, talɣa n unjjaṛ (ansram) nɣ n iminḍ nna mi nettini awd amswuri n wussu (wnna t iskrn). tga twuri nnes xes ad iskr yan wussu analaw sg yan umdya uktu. g tiyyira, talɣa n ujyyar (anɣmi) nna igan imḍfṛ n kra n igi yaggugn i ugama. talɣa tamggarut-ad da tskar g imḍfṛ yan umsnflul n iwlafn ur izdiyn d tilawt. aynna issn, iga t xes umaɣnu.

Traduction(s) Français Esthétique
Traduction(s) Arabe فلسفة الجمال, جماليات


Définition (am) 3.

Auteur(s) Nadia Kaaouas, Daoud Knioui, Sabrina Mazigh
La(es) discipline(s) Philosophie
La(es) source(s) HEGEL, George Wilhelm Friedrich, Introduction à l'Esthétique (1835), coll. Champs, Aubier Montaigne, 1964, p. 10-11
Définition ɣur higl (Hegel), tamassant-a, nna iqqarn usuɣ g tẓuṛi, tga yan uyafu d ikkan amgar. tasɣnt nnes tlla g usnflul (isllwi) s umgar. g umnid-ad, iml (issfra) Higl (Hegel) g igi nnes tazwurt s tiẓilt (Introduction à l'Esthétique g 1835) is ikcm uẓli-a, nna xef nsawal, g usati anaẓuṛ d ur ɣurs akkʷ awd yat tsɣunt (amyassa, tazddayt) d uynna igan agaman. imk-i as isrs aẓli-a anaẓuṛ -mi nqqar awd s igi n tẓuṛi- g yan udɣar bahra yattuyn n ufars anfgan, minzi ikka-d amussu n umgar (yiman, twngimt). aẓli agaman, nna ur issamu, zziɣ ntta isrs-t-inn g yizdar (aswir amazdar), acku agama ɣur-s xes tilalt n ad yumu d umgar anfgan (asagm n tufrayt). awd ɣur-s, aynna d yirw umgar ad igan imidi (tidt). aya da immal g yat tsga ansa amqqran nna ifka i umgar, iddɣ as ifka atig n ad ig imidi.
Traduction(s) Français Esthétique
Traduction(s) Arabe فلسفة الجمال, جماليات


Définition (am) 4.

Auteur(s) Nadia Kaaouas, Sabrina Mazigh, Daoud Knioui
La(es) discipline(s) Philosophie
La(es) source(s) Kant, Emmanuel, Critique du Jugement : Tome premier, Paris, Ed. Librairie Philosophique De Ladrange, 1846
Définition armmus n tiẓilt d ittussnkda zun iga yan iẓli asiman d ilelli, iddɣ ur digs ibaḍ awd yan ulugn izrin. illwi nnes, yiwy-t-id wadas (usnmili, asids, imiri, tawaẓit) ingr tẓuṛi, afray d wusuɣ. armmus n tiẓilt tga am yan iẓli unmas d tagʷnsant. g igi nnes «azɣan n yibḍi» ( Critique du Jugement), Kant ittinniy (nɣ ittwali) « tiẓilt» zun d kra n tiẓiṛt n twalit. nɣiy ad diɣ nini, armmus-a da ittawi ɣr yibḍi n umḍay nɣ afray n taḍfi. g umnid-ad, da iskar g yibḍi n tiẓilt yat tɣawsa nna d iqqan uswingm. alto, ɣur-s, ibḍi-a ittas-d zi uswingm, sg yan yirim agʷnsan d sg yan ufars n yiman nican. d awd da issnkad tawngimt ittuɛnan d ittusllwan s umdwan ( nɣ tawalit, nɣ tamuɣli).
Traduction(s) Français Esthétique
Traduction(s) Arabe فلسفة الجمال, جماليات